poniedziałek, 17 października 2016

Jak wspierać rozwój inteligencji emocjonalnej u dziecka? Przewodnik krok po kroku. Rozwój inteligencji emocjonalnej u dzieci. Metoda SHARE.

Często pytacie mnie, jak zachować się, gdy dziecko przestaje panować nad swoimi emocjami, zaczyna w miejscach publicznych głośno płakać lub krzyczeć, jest agresywne i nie potrafi się uspokoić.

Co wtedy robić? Jak mu pomóc? 

Poprosiłam zatem Agnieszkę, specjalistkę od relacji rodzinnych i emocji, aby podzieliła się z nami swoją wiedzą i doświadczeniami w tym temacie.

Zapraszam do lektury :)


Jak wspierać rozwój inteligencji emocjonalnej u dzieci? Metoda SHARE.


------------------------------------------------------


Dziecko głośno krzyczy. Rzuca w złości przedmiotami. Uderza inne osoby lub próbuje je ugryźć. Kładzie się na podłodze i rozpaczliwie płacze. Znasz takie sytuacje ze swojego domu? Każdy rodzic  doświadczył takich chwil. To zupełnie naturalne zachowania, które pokazują, że mały człowiek nie radzi sobie ze swoimi uczuciami.

Nie robi Ci na złość, nie próbuje na Tobie czegoś wymusić – po prostu nie potrafi w tej sytuacji zachować się inaczej. Co Ty możesz zrobić, aby mu pomóc?  

JAK ROZWIJAĆ INTELIGENCJĘ EMOCJONALNĄ U DZIECI?

Wielu ludzi uważa, że wysokie IQ jest niezbędnym elementem szczęśliwego, pełnego sukcesów życia. Do pewnego stopnia to prawda. Wysoki iloraz inteligencji (IQ) może zapewnić Ci pracę. Jednak to inteligencja emocjonalna (EQ) pomoże Ci później ją utrzymać.

Czym jest inteligencja emocjonalna (EQ)?

Składają się na nią trzy elementy:

·        rozumienie swoich własnych emocji,

·  regulowanie swoich emocji, co pozwala regulować również swoje zachowanie,

·        rozumienie emocji innych ludzi.


Osoba, która ma dobrze rozwiniętą EQ, potrafi rozpoznać towarzyszące jej stany emocjonalne i nie pozwala im przejąć kontroli nad swoim zachowaniem.

Zrób sobie krótkie ćwiczenie:

Wyobraź sobie taką sytuację. Jesteś w pracy. Trochę się nie wyspałaś, bo dzieci budziły się w nocy. Masz mnóstwo obowiązków wyznaczonych na ten dzień. Chcesz wszystko zrobić jak najszybciej. Nagle okazuje się, że Twój współpracownik nie przygotował swojej części wspólnego raportu, przez co Twoja praca musi stanąć w miejscu.

Jak się zachowasz?

1) Możesz wparować do jego pokoju i nakrzyczeć na niego, że nigdy nie wywiązuje się ze swoich obowiązków.  Twój oskarżycielski ton głosu, krzyk i pełna ekspresja emocji prawdopodobnie spowodują, że poczuje się atakowany i odpowie tym samym.

2) Możesz również odczekać pewien czas, dać sobie odczuć to, co się w Tobie dzieje i później, z większym spokojem porozmawiać z kolegą.

Ten drugi sposób jest charakterystyczny dla osoby z wysoką inteligencją emocjonalną. Prowadzi on do bardziej konstruktywnych rozwiązań i oszczędza Ci mnóstwo niepotrzebnych trudności.

Dlaczego dzieci nie potrafią kontrolować swoich emocji?

Odpowiedź na to pytanie zawiera się w jednym zdaniu: ponieważ mózg dziecka nie jest jeszcze wystarczająco rozwinięty.

Każdy z nas przyszedł na świat z mózgiem, który jest tylko częściowo ukształtowany. Dopiero po urodzeniu rozwija się, np. kora przedczołowa, która odpowiada za planowanie działań, racjonalne myślenie i hamowanie silnych reakcji emocjonalnych. Jej obecność jest niezbędna do tego, by człowiek był w stanie zrozumieć, przyjąć i świadomie zastosować zasady, które są mu proponowane przez innych.

Twoje dziecko, kiedy ma dwa czy pięć lat, ma w pełni rozwinięty ośrodek mózgu odpowiadający za reakcje emocjonalne, natomiast część, od której zależy umiejętność ich regulowania, dopiero się rozwija.

------------------------------------------------------

Oczekiwanie, aby maluch sam powstrzymał się od płaczu, krzyku i mocnego wyrażania swojej złości, frustracji czy nawet radości to jak żądanie, aby żółw zaczął biegać tak szybko jak gepard. To nierealne!

------------------------------------------------------

Proces powstawania kory przedczołowej najbardziej intensywnie przebiega do 6 r.ż. Później spowalnia, ale trwa całe nasze życie. Dlatego w każdym wieku można uczyć się panowania nad swoimi emocjami. Później będzie coraz trudniej, ale jest to możliwe.

Mózg dziecka zawsze kształtuje się w relacji z otoczeniem i ludźmi dookoła niego. Jeśli jesteś rodzicem, Twoje zachowanie ma największe znaczenie.

Jak zatem rozwijać inteligencję emocjonalną u dzieci?

Kluczem do sukcesu jest Twoja więź z synem czy córką. Kontakt z rówieśnikami, zapisywanie malucha na dodatkowe zajęcia, kupowanie mu specjalnych zabawek – tego typu działania nie przyniosą pożądanych rezultatów, jeśli nie zadbasz o to, co dzieje się między Tobą, a dzieckiem.

------------------------------------------------------

Twoje najważniejsze zadania możemy zamknąć w angielskim akronimie SHARE (dzielić), jak proponuje dr Laura Markham z Uniwersytetu Columbia:

------------------------------------------------------

·        SOOTHE (uspokajaj)

Pomóż dziecku się uspokoić, kiedy zalewają go silne emocji. Jeśli na to pozwala, weź je na ręce lub połóż mu swą dłoń na ramieniu. Bądź blisko. Mów spokojnym tonem.

Maluchy uczą się uspokajać, jeśli najpierw doświadczyły ukojenia w ramionach rodziców. Kiedy bierzesz na ręce swoją płaczącą pociechę, jego ciało wydziela hormony, które pozwalają mu się wyciszyć. W ten sposób jego fizjologia „uczy się”, jak zachować się w stresującej sytuacji, co zrobić, aby ciało mogło się uspokoić.

Dlatego nie słuchaj, jeśli ktoś Ci mówi, żeby nie brać płaczącego dziecka na ręce! Bez Twojej obecności i bliskości ono nie potrafi uspokoić się samo. Może przestanie płakać, jeśli zostawisz je samo sobie, ale w jego ciele nadal krążą hormony stresu, jego serce szybko bije, jest przestraszone i czuje się opuszczone.

·        HELP (pomagaj z emocjami)

Twój maluch bardzo potrzebuje pomocy w regulowaniu swoich emocji. Twoja obecność, bliskość, zrozumienie dla tego,  co się w nim dzieje, uspokajają go. On nie wie, dlaczego nagle ma ochotę krzyczeć, płakać i bić innych. Nie pojmuje, co się z nim dzieje. Pomóż mu swoją obecnością i bliskością.

·        ALLOW (dopuszczaj wszelkie uczucia)

Emocje nie są niczym złym. Pozwól, aby dziecko wyraziło swój smutek, złość, rozgoryczenie czy żal. Aby płakało tyle, ile potrzebuje. Nie zaprzeczaj temu, co czuje. Nie próbuj wyprowadzić go słowami z jego stanu: „Nie ma się po co denerwować, przecież mówiłam, że sklep będzie już zamknięty.”

Stawiaj granice niewłaściwemu zachowaniu, a nie uczuciom: Możesz się na mnie złościć, ale nie bij mnie. To boli.

·        REGULATE (reguluj swoje własne emocje)

Nie będziesz w stanie pomóc swojemu dziecku, jeśli sama będziesz strzępkiem nerwów. Abyś pomogła mu się uspokoić i podjąć refleksję nad tym, co się stało, musisz regulować swoje emocje. Zanim wejdziesz w interakcję z synem czy córką weź kilka głębokich oddechów i przypomnij sobie, że on nie robi tego po to, aby Cię zdenerwować, ale dlatego, że przeżywa trudny czas.

Znajdź sposób, aby utrzymywać u siebie dobre samopoczucie. Wysypiaj się i ruszaj, zdrowo się odżywiaj, zatroszcz się o swoje wnętrze. Znajdź czas na spokojne rozmyślanie i kontakt z przyrodą. Rób wszystko, co pozwala Ci odpocząć i odnowić swoje ciało, psychikę i ducha.

Tego samego również ucz swoje dziecko. Dziel się z nim swoimi sposobami na dbanie o samą siebie. Te umiejętności bardzo mu się przydadzą w regulowaniu jego emocji.

·        EMPATHIZE (okazuj empatię)

Empatia to Twoja tajna broń przy rozwijaniu inteligencji emocjonalnej.

Okazać empatię to znaczy spojrzeć na sytuację z perspektywy drugiej osoby, a nawet częściowo poczuć to, co ona czuje. „Wiem, że to dla ciebie trudne, aby przestać teraz grać na komputerze i pójść na kolację, ale już czas”.

W ten sposób nie przyklaskujesz niewłaściwemu zachowaniu dziecka. Pokazujesz mu, że ma prawo czuć rozczarowanie czy złość i Ty to widzisz. 

Pomagasz mu rozpoznawać jego emocje, nazywać je i wypowiadać na głos. Doświadczając empatii, maluch uczy się, jak okazywać ją innym ludziom.

------------------------------------------------------

Podsumowując:

Najważniejszym czynnikiem rozwijającym inteligencję emocjonalną Twojego dziecka jest jego silna więź z Tobą.


Wyraża się ona w:

  • fizycznej bliskości,
  • okazywaniu empatii i zrozumienia,
  • rozmowach o tym, co dzieje się w człowieku, kiedy przeżywa silne emocje,
  • podpowiadaniu różnych sposobów na to, jak rozładować napięcie z nimi związane.


------------------------------------------------------

Twoja rola w tym procesie jest kluczowa:

KIEDY DZIECKO PRZEŻYWA SILNE EMOCJE, DZIEL Z NIM JEGO DOŚWIADCZENIE (SHARE)!


TO NAJLEPSZE, CO MOŻESZ MU DAĆ, ABY ROZWIJAĆ JEGO INTELIGENCJĘ EMOCJONALNĄ.

------------------------------------------------------



Agnieszka, dziękuję serdecznie za ten artykuł! :)

Uważam, że metoda SHARE jest świetnym i prostym narzędziem do wspierania rozwoju inteligencji emocjonalnej u dzieci!

Słyszeliście o tej metodzie? Jeśli jeszcze jej nie znacie, to mam nadzieję, że dzięki temu artykułowi wykorzystacie ją z powodzeniem w Waszych relacjach z dzieckiem :)


Ciekawa jestem jak to u Was wygląda!

Dajcie znać w komentarzach :)





------------------------------------------------------

informacje o autorce wpisu:


Agnieszka Pieniążek

Jestem żoną, mamą i Animatorką Życia Rodzinnego.
Wspieram kobiety w budowaniu silnych więzi rodzinnych. Pomagam w problemach małżeńskich i rodzicielskich oraz skupieniu się na tym, co naprawdę ważne. Fascynuję się rozwojem dziecka w interakcji z rodzicami oraz relacjami damsko-męskimi.


Prowadzę blog Domowe Zawirowania, na którym piszę o rozwoju i wychowaniu dzieci (w duchu rodzicielstwa zabawy, wychowania bez kar i nagród, pozytywnej dyscypliny), tworzeniu silnych relacji małżeńskich oraz porządkowaniu życia rodzinnego.

Agnieszkę znajdziesz tutaj:
Grupa na fb „Małżeństwo, rodzicielstwo i rodzina – grupa wsparcia dla kobiet”: https://www.facebook.com/groups/607486949407488/

------------------------------------------------------



10 komentarzy:

  1. Jestem mamą 13-msięsięcznego chłopca poszukuję ciekawych blogów o zabawach i poradach jak go wychować. Ten post dał mi do myślenia. Zastanawiałam się czy przytulanie dziecka gdy płacze jest dobre, Chciałabym aby mój syn nie był mazgajem. Teraz już znam odpowiedz.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ewelina, bardzo się cieszę! :) Jeśli szukasz pomysłów na zabawy rozwijające EQ to polecam ten wpis https://mamailusia.blogspot.com/2015/04/13-zabaw-rozwijajacych-inteligencje.html :) Pozdrawiam serdecznie!

      Usuń
  2. mam rocznącóreczkę i twój artykuł z pewnością mi się przyda. pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  3. Silne emocje u dziecka i ich sposób okazywania są trudnym tematem dla rodziców. Wielu nie wie jak wtedy reagować. Dobrze, że dane mi było przeczytać ten artykuł, bo mogę zastanowić się i przestać popełniać liczne błędy

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dokładnie, a to że rodzice nie wiedzą jak reagować, powoduje zazwyczaj zwiększenie stresu i u dziecka i u rodzica i pogorszenie sytuacji... Szkoda, że wszyscy rodzice nie są uczeni np. na bezpłatnych, obowiązkowych warsztatach, jak postępować w takich sytuacjach ;) Cieszę się bardzo, że skłonił Cię do refleksji! Pozdrawiam ciepło :)

      Usuń
  4. Moja córka niedługo skończy 21 miesięcy, Twój wpis bardzo mi się przyda :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo się cieszę! Mam nadzieję, że tak będzie :)

      Usuń
  5. Właśnie ostatnio mam problem z zachowaniem mojej córeczki i nie bardzo wiedziałam jak mamy sobie z tym radzić. Po przeczytaniu artykułu widzę, że popełniałam błędy. ;/ A ten wpis spadł mi z nieba!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo się cieszę, że artykuł okazał się dla Ciebie pomocny! :) Ciągle się uczymy czegoś nowego! Fajnie, że szukasz odpowiedzi na swoje pytania ;)

      Usuń